Afgelopen weekend kwamen door een lawine vier mensen om het leven in de Franse Alpen. Een week eerder kwamen 16 mensen onder de sneeuw terecht nadat zij overvallen werden door een lawine. Daarbij vielen geen doden, maar moesten wel 9 mensen worden opgenomen in het ziekenhuis met onderkoelingsverschijnselen. Lawines kosten steeds vaker aan mensen het leven en dat komt vooral omdat er meer lawines zijn en de voorspelbaarheid steeds minder nauwkeurig is.
Belangrijkste oorzaak is de opwarming van de skigebieden, waardoor de natuuromstandigheden sneller aan verandering onderhevig zijn. Om mensen op tijd te kunnen waarschuwen voor lawines, heeft men de lawinegevaarschaal ontwikkeld, ook wel de lawineschaal genoemd. Deze werd al in 1993 vastgesteld door alle Europese lawinewaarschuwingdiensten en bestaat uit vijf verschillende niveaus.
Vijf lawine niveaus die je moet kennen
De vijf niveaus van de lawinegevaarschaal geven aan hoe hoog het lawinegevaar in de bergen op dat moment is. De schaal loopt van 1 (gering gevaar) tot 5 (zeer groot gevaar). Het is belangrijk op te merken dat de schaal niet verwijst naar de hellingen zelf, maar naar het onbeschermde terrein. Dit betekent dat zelfs als je op een als veilig gemarkeerde helling skiet, er in de buurt gebieden kunnen zijn met een hoog lawinegevaar.
Lawinegevaar schaal 1: Laag
Wanneer lawinegevaarniveau 1 wordt aangegeven, betekent dit dat het sneeuwdek over het algemeen stevig en stabiel is. De lawinesituatie is gunstig, en er kunnen geen alarmerende omstandigheden worden vastgesteld. Lawines kunnen slechts sporadisch voorkomen, wanneer het sneeuwdek zwaar belast is. Dit komt vooral voor op zeer steile hellingen.
Als je skiet of snowboardt in een gebied met een laag lawinegevaar, kun je van je activiteit genieten zonder je al te veel zorgen te maken over het lawinegevaar. Het blijft echter essentieel om voorzichtig te blijven en je niet te wagen aan steile hellingen die niet als veilig zijn gemarkeerd.
Lawinegevaar schaal 2: Kans op lawines is matig
Bij lawinegevaarschaal 2 is de kans op lawines matig. Over het algemeen is de sneeuwbedekking stevig. Alleen op enkele steile hellingen kan dit minder het geval zijn. Op in het lawinebericht aangegeven hellingen kunnen lawines ontstaan door belasting van het sneeuwdek. Grote lawines die spontaan afgaan zijn niet te verwachten.
Als je gaat skiën of snowboarden in een gebied met matig lawinegevaar, is het belangrijk om aandacht te besteden aan het lawinebericht en te voorkomen dat je gaat skiën of snowboarden in gebieden die als gevaarlijk zijn gemarkeerd. Je moet er ook voor zorgen dat je de nodige veiligheidsuitrusting hebt, zoals een lawinepieper, schep en sonde.
Lawinegevaar niveau drie: kans op lawines is aanzienlijk
Bij lawinegevaarniveau drie is de lawinesituatie kritiek. Lawines kunnen gemakkelijk ontstaan, vooral op steile hellingen en in gebieden die onder het lawinebericht vallen. Het lawinegevaar is aanzienlijk, en grote lawines kunnen spontaan ontstaan.
Lawinegevaar niveau 4: Grote kans op lawines
Lawinegevaar niveau 4 wordt de situatie kritiek en moeten mensen zeer voorzichtig zijn. Lawines kunnen snel ontstaan op steile hellingen, en de kans op spontane lawines is groot. Het sneeuwdek is zwak, en zelfs kleine belastingen op het sneeuwdek kunnen lawines veroorzaken. Het oranje waarschuwingslicht brandt op het pistebord, wat betekent dat mensen alert moeten zijn en extra voorzorgsmaatregelen moeten nemen.
Lawinegevaar niveau 5: kans op lawines enorm groot
Bij lawinegevaarniveau 5 wordt het risico op lawines als zeer groot beschouwd en wordt mensen aangeraden het skiën buiten de piste geheel te vermijden. Grote lawines kunnen spontaan uitbreken, niet alleen op steile maar ook op minder steile hellingen. Het sneeuwdek is zwak samengesteld, wat de situatie nog gevaarlijker maakt. Het oranje waarschuwingslicht brandt op het pistebord, wat betekent dat mensen de waarschuwing niet licht moeten opvatten.